HAREKET, SAĞLIK, BEYİN, KORONA
Beyin sağlığını etkileyen en önemli durumlar şunlardır. Oksijen, glikoz, sinirsel uyarı, uyku ve fiziksel aktivite yani hareket. Bu faktörler hastalığı önlemek, var olan hastalığın etkilerini azaltmak için esas temel unsurlardır. Bu yazımda hareket veya fiziksel aktivite konusunu incelemek istiyorum.
Fiziksel aktivite; günlük yaşamda kas ve eklemleri kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen, kalp ve solunum hızını arttıran ve farklı şiddetlerde yorgunlukla sonuçlanan aktiviteler olarak tanımlanabilir. Yürüme, koşma, yüzmenin yanı sıra çömelme kalkma, çeşitli kol-bacak, baş ve gövde hareketleri gibi temel vücut hareketlerinin tümünü ya da bir kısmını içeren çeşitli spor dalları, dans, egzersiz, oyun ve gün içindeki aktiviteler fiziksel aktivite olarak kabul edilebilirler.
Sağlıklı yaşam için hareketin, fiziksel aktivitenin önemi tartışılmazdır. Hareket ile vücudun dolaşım sirkülasyonunu artırarak tüm vücudun oksijenlenmesine destek oluruz. Hareketle bedenimizde dolaşım sistemi dışında lenfatik dolaşımda hızlanır böylelikle dokularda birikmiş olan zararlı maddelerin toplanması, temizlenmesi ve arındırılması sağlanır. Diğer olumlu özellikleri şöyle sıralanabilir:
Kas gücü ve fiziksel aktivite toleransında (kondisyon ve dayanıklılık) artış olur,
Kas-eklem kontrolünü arttırarak stabilitenin ve dengenin sağlanması, özellikle yaşlı bireylerde düşmelerin önlenmesi sağlanır,
Kalp -damar hastalık oranlarında azalma,
Kronik yorgunlukta azalma,
İnsülin aktivitesinin kontrolünü sağlayarak diyabetin ve kan şekerinin kontrolüne yardımcı olur,
Kan basıncı ve kan lipid (yağ) düzeylerinde normalleşme yapar,
Kemik yoğunluğunda artış sağlar, osteoporoz riskini azaltır,
Uyku süresini ve kalitesini iyileştirir,
Kaygı ve depresyon tablosunu yatıştırır,
Bağırsak aktivitesi düzenlenir, kabızlık azalır,
Metabolizmayı hızlandırır ve kilo alımını önler,
Uzun vadede bilişsel fonksiyonlar ve motor kontrol, buna bağlı olarak özgüven artar, demans (unutkanlık) azalır,
Kadınlarda menopoza girme başlangıç yaşını geciktirir, menopozun olumsuz etkilerinin hafifletilmesinde yardımcıdır,
Yetişkinlerde sağlıklı cinsel aktivite üzerinde olumlu etkileri vardır,
Kendini iyi hissetme ve mutluluk oluşturur, depresyon ve anksiyete ile başa çıkma gücünü arttırır,
Vücut direnci artar ve enfeksiyonlara karşı koruma gelişir,
Kanser gelişim riskini azaltır ve kansere karşı koruma sağlar,
Yaşam kalitesi artar, sosyal ve kültürel aktivitelere katılım artar.
Ayrıca düzenli fiziksel aktivite yapan bireyler, sigara bağımlılığından kurtulma konusunda aktif olmayan bireylerden daha başarılıdırlar. Koronavirüs nedeniyle evde kaldığımız bu günlerde vücudumuzun hareketsiz kalkması beyin ve vücut sağlığı açısından sorun oluşturabilir.
Bu amaçla hareketi ve egzersizi bırakmayın.
