Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 4,5 aydır denizden kopan balıkçıların, 1 Eylül ile birlikte ava başlayacağını, balıkçı tezgahlarının dolup taşacağını bildirdi. Bayraktar, av yasağının sona ermesiyle ilgili yaptığı açıklamada, 15 Nisan ile 1 Eylül tarihleri arasındaki deniz canlılarının üreme ve yavrularının büyümesini sağlayan dönemde uygulanan balık avı yasağının bu gece itibarıyla biteceğini belirtti. 4,5 aydır denizden kopan balıkçıların, 1 Eylül için teknelerinin bakım ve onarımını yaptığını, ağlarını tamir ettiğini vurgulayan Bayraktar, ?deniz avcılığındaki yasağın kalkmasıyla balıkçı tezgahları dolup taşacak. Kültür balıklarının yanı sıra tezgahlarda bol miktarda avlanan balık türlerini bulmak mümkün olacak? dedi. Avcılık yapan balıkçılarımızın yeni sezondan umutlu olduklarını belirten Bayraktar, şunları kaydetti: ?Balıkçılarımız, başta hamsi ve istavritin yanı sıra çinekop ve lüferin de bu av sezonunda bol olmasını beklemektedir. Geçen av sezonunda da en çok avlanan balık türleri de sırasıyla, hamsi, çaça, palamut, sardalya ve istavrit olmuştur. Bu yıl da balıkçılarımızın temennisi bu türlerin de denizlerimizden bol miktarda çıkmasıdır. 1 Eylül itibariyle serbest olacak avcılık 7,5 ay sürecek. Balıkçılarımızın av sezonu boyunca arz-talep dengesini koruyacak şekilde avcılık yapmaları çok önemlidir. Av döneminin başlamasıyla yaşanacak talebin üstünde gerçekleşecek yoğun avcılık, balıkçılarımızın gelirini düşürecektir. -?Av yasaklarına titizlikle uyulmalı?- Sağlıklı beslenme açısından da büyük önem taşıyan su ürünlerini sofralarımıza taşıyan balıkçılarımızın av yasaklarına titizlikle uyması büyük önem taşımaktadır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı´nın su ürünleri avcılığı konusunda yaptığı denetim çalışmaları ve avlanacak balık boylarıyla ilgili uygulanan standartlar sektör için faydalıdır. Yine Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı on metre ve üzerindeki balıkçı gemilerini kendi isteğiyle avcılıktan çıkaranları desteklemektedir. Bu yolla avcılıktan çıkan gemilerle kıyılarımızdaki av baskısı azalmakta ve stokların korunması sağlanmaktadır. Sürdürülebilir avcılığın sağlanması su ürünleri sektörünün geleceği için fevkalade önemlidir. Bu amaçla stokları koruyucu ve geliştirici yönde araştırmaların yapılması ve koruma kontrol çalışmalarının arttırılmasına öncelik verilmelidir.? -Su ürünleri üretimimiz düşüyor- Avcılıktaki azalmanın toplam su ürünleri üretimini gerilettiğini belirten Bayraktar, şöyle devam etti: ?Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemiz, su ürünleri üretim potansiyelini yeterince değerlendiremiyor. 2013 yılında 607 bin 515 ton olan toplam su ürünleri üretimimiz, 2014 yılında yüzde 11,6´lık azalmayla 537 bin 344 tona indi. 2014 yılı üretiminin yüzde 43´ünün deniz balıkları, yüzde 6,5´inin diğer deniz ürünleri, yüzde 6,7´sini iç su ürünleri ve yüzde 43,8´ini yetiştiricilik ürünleri oluşturdu. Geçen yıl yetiştiricilik üretimi yüzde 0,7 artarken, su ürünleri avcılığının yüzde 19,2 gerilemesi, su ürünleri üretimini yüzde 11,6 azalttı. Su ürünleri avcılığı, 2012 yılında bir önceki yıla göre yüzde 15,99, 2013 yılında da bir önceki yıla göre yüzde 13,5 azalmıştı. Böylece su ürünleri avcılığı, 2014 yılında yüzde 19,2´lik bir azalmayla birlikte 3 yıl üst üste gerilemiş oldu. Geçmiş yıllarda yapılan aşırı ve kaçak avcılık, balık stoklarının kendisini yenilemesini engellemiş ve yıllar itibariyle balık stoklarımızda önemli azalmalar meydana gelmiştir. Balık stoklarının korunması çok önemlidir. Bunun için gerekli araştırmalar yapılmalı ve koruyucu politikalar oluşturulmalıdır.? -İhracat artıyor- Bayraktar, su ürünleri üretiminde görülen bu gerilemeye rağmen su ürünleri ihracatının artmaya devam ettiğini vurguladı. İhracatın 2010 yılından itibaren düzenli olarak arttığının altını çizen Bayraktar, ?2010 yılında 312 milyon 935 bin dolar olan ihracat, 2014 yılında 676 milyon 92 bin dolara yükseldi? dedi. Şemsi Bayraktar, su ürünleri üretiminin arttırılması halinde ihracat rakamlarının daha da yükseleceğini belirtti. -Üretimi artırmak için alınması gereken tedbirler- Sorunları olmakla birlikte gelecek vadeden su ürünleri sektörünün önünün açık olduğuna dikkati çeken Bayraktar, su ürünleri yetiştiriciliğinin artırılması için üreticilere verilen desteklerin arttırılarak devam etmesi ve gerekli tedbirlerin alınmasının büyük önem arz ettiğini belirtti. Türkiye´yi, dünyada ve içinde bulunduğu bölgede su ürünleri yetiştiriciliği konusunda söz sahibi, güçlü ve lider bir ülke haline getirmenin mümkün olduğunu vurgulayan Bayraktar, su ürünleri üretimini artırmak için alınması gereken tedbirleri ise şöyle sıraladı: ?Sürdürülebilir su ürünleri üretimi ülkemizde ana politika olmalı ve bu politika çerçevesinde gerekli stratejiler ile kısa, orta ve uzun vadeli eylem planları ve hedefler belirlenmelidir. Sektörün gelişmesi için destek ve teşviklere ihtiyaç var. Kaynakların rasyonel kullanılabilmesi için su ürünleri eğitim merkezleri kurularak, eğitimler yapılmalı ve Ar-Ge çalışmaları desteklenmelidir. Bakanlık taşra teşkilatında kıyı illeri ile sektörün yoğun faaliyet gösterdiği illerde su ürünleri şube müdürlükleri kurulmalıdır. Su ürünleri sektöründe aracı ve kabzımal yoluyla dağıtım yapıldığı için pazar ve fiyat oluşumunda sorunlar ortaya çıkmaktadır. Piyasa düzenlemede sorumluluk alacak bir kuruma ihtiyaç duyuluyor. Et ve Süt Kurumu bu konuda devreye girmelidir. Su ürünleri sektöründe örgütlenme yapısı mutlaka güçlendirilmelidir. Balıkçılıkta arz-talep dengesi oluşturularak, sürdürülebilir balıkçılığın sağlanması gereklidir. Balıkçılık sektöründeki ürünlere yönelik dondurma, tuzlama, konserve ve paketleme ünitesi içeren işleme tesislerinin kurulması ekonomik anlamda sektöre katkı sağlayacaktır. Ülkemizde kişi başı su ürünleri tüketimi dünya ortalamasının altındadır. Bunun artırılması için tedbirlerin alınması gerekmektedir.? Yıllara göre su ürünleri üretimi şöyle: Yıllar Deniz Ürünleri (Ton) Yetiştiricilik Üretimi (Ton) Tatlısu Ürünleri (Ton) Su Ürünleri (Ton) 2002 522.744 61.165 43.938 627.847 2003 463.074 79.943 44.698 587.715 2004 504.897 94.010 45.585 644.492 2005 380.381 118.277 46.115 544.773 2006 488.966 128.943 44.082 661.991 2007 589.129 139.873 43.321 772.323 2008 453.113 152.186 41.011 646.310 2009 425.046 158.729 39.187 622.962 2010 445.680 167.141 40.259 653.080 2011 477.658 188.790 37.097 703.545 2012 396.322 212.410 36.120 644.852 2013 339.047 233.394 35.074 607.515 2014 266.077 235.133 36.134 537 344 Kaynak: TÜİK