"Ölüm bir yaşamı sona erdirir, bir ilişkiyi değil."

12 Mart 2020. Gömleklerimi ütülüyorum. "Acaba bunları tekrar ne zaman giyeceğim?" diye aklımdan geçiyor. *** Türkiye'de ilk Covid-19 vakası görüldükten sonra, hastanede yapılan toplantıda, 65 yaş üstü hekimlerin yıllık izin kullanmaları tavsiye ediliyor. Ve "izolasyon günlerim" başlıyor. Laboratuvarla iletişimim evden devam edecek. Elimizde 2019'da hazırlanmış "Pandemik İnfluenza Ulusal Hazırlık Planı" var. Planda Türkiye için yapılan tahminleri nüfusa oranlayarak, yerelde neler olacağını kestirmeye çalışıyoruz. Ulusal plana göre, salgın beşinci haftada tepe noktasına ulaşacak. O hafta Süleymanpaşa'da 5000 kişinin hastanelere başvurması bekleniyor. Bu sayı ve yeni virüsün farklı özellikleri, dolup taşan hastane koridorlarını, yerde yatan hastaları, solunum makinesine bağlanma önceliklerini belirleyen triaj kurallarını akla getiriyor. İtalya'dan, İspanya'dan gelen haberler çok ürkütücü. Oldukça karamsar ve endişe veren bir durum. "Hayatın anlamı" gibi varoluşsal düşünceler gidip geliyor. *** Bu duyguların üzerinden üç ay geçti. Haftalık yazı konusu için çektiğim kurada çıkan kitap "Öğretmenim Morrie İle Salı Buluşmaları" (*), o günleri tekrar anımsamama neden oldu. Virüs kaybolmuş değil, risk aynı, ama şimdi virüsü biraz daha iyi tanıyoruz. Savaş yöntemlerimiz gelişti, halk az çok bilinçlendi. Artık, John Donne'un "Death, be not proud / Ölüm, gururlanma" şiirindeki (**) gibi, "Virüs, gururlanma" diyebiliriz. MİTCH ALBOM VE MORRİE SCHWARTZ Morrie Schwartz Brandeis Üniversitesinde Sosyoloji profesörü. Mitch Albom, Morrie'nin çok sevdiği bir öğrenci. Mezuniyetten 16 yıl sonra Mitch, Morrie'nin hasta olduğunu öğreniyor. Hocasını ziyarete gidiyor. Sonra düzenli olarak, Salı günleri buluşup sohbet ediyorlar. Kitap bu gerçek olaya dayanıyor. Kitabın bölüm başlıkları konuşma konularını gösteriyor. -Dünya -Kendine Acıma -Pişmanlıklar -Ölüm -Aile -Duygular -Yaşlanma -Para -Sevgi -Evlilik -Kültür -Bağışlayıcılık -Mükemmel bir gün *** Her konuşma hayat dersleri, akılda kalan güzel saptamalar içeriyor. Aşağıda linkini verdiğim filmi izlemenizi öneririm. Filmde kitabın bir çok ana mesajı veriliyor. İzleyen herkes kendine göre önemli dersler çıkarabilir. VAROLUŞÇU PSİKOTERAPİ Kitabı okurken veya filmi seyrederken bir çerçeve oluşturması açısından, biraz "varoluşçu psikoterapi"den bahsetmek istiyorum. Profesör Morrie'nin olaylara bakışı ve "büyük" sorulara yaptığı yorumlar varoluşçu yaklaşımları çağrıştırıyor (***). Ölüm, özgürlük, yalnızlık ve anlamsızlık, Irvin Yalom'a göre varolmanın getirdiği dört nihai kaygı (****). Varoluşçu yaklaşım temel kaygıların farkına varma, bunun doğurduğu anksiyete ve savunma mekanizmaları şeklinde ilerler. Bu şekliyle, çocukluk travmalarından, bastırılmış duygulardan yola çıkan psikanaliz yöntemlerinden ayrılır. Morrie çocukluğundan, babası ile ilişkisinden bahsediyor ama esas yüzleştiği olay, onu gittikçe güçsüzleştiren hastalığı nedeniyle farkında olduğu yaklaşan ölümü. KİTAPLA İLGİLİ BİR ANI 2001 yazında ABD'ye göç hazırlıkları yapıyorduk. Oğlum Can,Türkiye'de üç yıllık liseden mezun olmuştu. Amerikan üniversitelerine başvuruların çok uğraştırıcı olduğunu bildiğimiz için, Can'ın, liselerin dört yıl olduğu ABD'de lise 4'ü okumasına ve tekrar bir lise bitirmesine karar verdik. Okuldan gelen tanıtım yazısında, öğrencilere yaz okuma ödevi olarak iki kitabın verildiği bildiriliyor, ona göre hazırlıklı olmamız isteniyordu. Kitaplardan biri "Tuesdays with Morrie / Morrie ile Salı Buluşmaları" diğeri Amy Tan'ın "The Joy Luck Club" romanı idi. (*) Kitap: Mitch Albom. Öğretmenim Mori'yle Salı Buluşmaları. Boyner Holding Yayınları (1999) Filim: https://youtu.be/-lBLeT3LJFQ Yapımcı: Oprah Winfrey.1 saat 29 dakika sürüyor. (**) https://www.poetryfoundation.org/poems/44107/holy-sonnets-death-be-not-proud Türkçe :https://www.antoloji.com/ilahi-soneler-vi-siiri/ (***) http://sosyalarastirmalar.com/cilt11/sayi59_pdf/4sosyoloji_psikoloji_felsefe/baysal_aysenur.pdf (****) Irvin Yalom. Varoluşçu Psikoterapi. Kabalcı Yayınevi (1999)